Gedigitaliseerde akten
Archiefonderzoek heeft in de afgelopen jaren belangrijke veranderingen ondergaan. Steeds meer archiefdiensten zijn bezig delen van hun collecties te digitaliseren, waardoor het mogelijk is om allerlei bronnen thuis, vanachter de computer te raadplegen.
Stadsarchief Gent, van de stad waar onze voorouders in de vijftiende en zestiende eeuw woonden en dat rijk is aan prachtig archiefmateriaal, is op dit gebied helaas nog weinig actief. Voor de vele bronnen die we hier nog willen raadplegen, zal gewoon naar Gent moeten worden afgereisd.
Anders ligt de situatie in het Stadsarchief van Leuven. Hier loopt al jaren het Itinera Nova-project, waarin een groep vrijwilligers bezig is om de registers van de Leuvense schepenbank (een reeks die terug gaat tot 1362) te scannen en te ontsluiten, zodat er online door kan worden gebladerd. Nog lang niet alle registers zijn beschikbaar, maar toch al een flink aantal uit de periode waarin een aantal leden van onze familie daar woonde (grofweg 1520-1560). Hierin zijn diverse interessante vondsten gedaan.
Van 1585 tot 1683 woonde de familie voornamelijk in Haarlem. Van ook dit stadsarchief, onderdeel van het Noord Hollands Archief, zijn inmiddels (delen van) een aantal voor het familiehistorisch onderzoek belangrijke reeksen online te raadplegen, zoals de transportregisters (verkoop van onroerend goed) en de protocollen van Haarlemse notarissen.
Het archief dat op dit gebied de grootste daadkracht aan de dag legt en daarmee al indrukwekkende resultaten heeft behaald, is Stadsarchief Amsterdam. Hun grootste project is het ontsluiten van het gehele, gigantische archief van de Amsterdamse notarissen over de jaren 1578 tot 1915: tienduizenden dikke boeken en bundels, die samen liefst 3,5 kilometer beslaan! Niet alleen worden boeken van kaft tot kaft gescand, met het ‘Vele handen’-project helpen vrijwilligers om ook indexen te maken op de inhoud van de akten. Zie www.alleamsterdamseakten.nl.
Dat hierdoor met een eenvoudige zoekactie op de naam ‘De Clercq’ al heel veel notariële akten te vinden zijn, die voorheen slechts konden worden gevonden door het geduldig doorspitten van die oude registers, blijkt uit deze link.
Overigens hebben lang niet alle hier getoonde ‘hits’ betrekking op leden van onze familie; De Clercq is nu eenmaal geen unieke familienaam.
Om een indruk te geven van wat inmiddels online beschikbaar is gekomen, is een selectie van gedigitaliseerde akten uit de drie bovengenoemde archiefdiensten te vinden op de volgende pagina.
Een nog recentere ontwikkeling, die de mogelijkheden voor onderzoek ingrijpend zal veranderen, is dat door artificial intelligence computers wordt geleerd om het oude schrift te ontcijferen. Hierdoor kunnen, nadat akten zijn gescand, de volledige teksten worden omgezet in digitale tekst, die daarmee integraal doorzoekbaar worden.
Het ontcijferen gaat nog lang niet foutloos, maar er wordt hard gewerkt om de techniek te verbeteren en de eerste resultaten zijn al veelbelovend. Zie deze link.