Geschiedenis in vogelvlucht

1295-1404: Erondegem

De oudste bewezen stamvader van onze familie, Denijs de Clerc, woonde in Erondegem, een klein, maar oeroud dorpje in Oost-Vlaanderen, even ten westen van Aalst. Hier is hij overleden, in of vóór 1396. Zijn weduwe is gevonden op een lijst van Erondegemmenaars, die in dat jaar hun bijdrage betaalden als buitenpoorter van de stad Geraardsbergen. Overigens wordt zij vermeld zonder haar eigen naam, doch alleen als weduwe van “Nijse de Clerc”. Vrijwel zeker was zij een telg van de familie Loetins.

Het kerkje van Erondegem, met oudste delen uit de 14de eeuw

Denijs was een welgesteld man; hoewel zijn bezit slechts gedeeltelijk kon worden gereconstrueerd, is gebleken dat hij vrij wat grond (verspreide percelen) bezat in Erondegem en in de aangrenzende parochies Erpe en Ottergem. Deze parochies waren heerlijkheden, die sinds de elfde eeuw toebehoorden aan het riddermatige geslacht Van Erpe. De plaatselijke baljuw Heinric Loetins, die eind 14de eeuw namens de Van Erpes recht sprak en als hun vertrouweling ook financiële diensten aan de familie verleende, was vermoedelijk een broer van Denijs´ echtgenote en dus zijn zwager.

Denijs zal tot de lokale notabelen hebben behoord. Daarom mag worden aangenomen dat zijn familie al langer in deze contreien woonachtig was. En inderdaad zijn er ook oudere sporen van De Clercen in Erondegem gevonden. Van deze naamgenoten kon echter nog niet worden vastgesteld in welke relatie zij stonden tot Denijs. De oudste vermeldingen werden gevonden op een lijst uit 1295, aangevuld in 1330, waarop de plaatselijke ‘vrijgewijden’ werden genoteerd. Vrijgewijden waren gegoede lieden, die jaarlijks een soort belasting betaalden aan een kerkelijke instelling, om daarmee (juridische) bescherming te genieten. Deze status was erfelijk en werd via de vrouw doorgegeven. Op de Erondegemse lijsten van 1295 en 1330 vinden we verschillende De Clercen, zij het dat de familienaam is weergegeven in haar oorspronkelijke, Latijnse vorm ‘Clericus’.

Toen Denijs de Clerc overleed, bleef zijn weduwe achter met een aantal nog jonge kinderen. Zeker twee van haar zoons hebben hun geboortegrond verlaten, om zich te vestigen in Gent. Hier hadden al verschillende van hun verwanten, leden van de familie Loetins, met succes een bestaan opgebouwd.

N.B. Een veel uitgebreider geschiedverhaal over de vroegste generaties in Vlaanderen kan hier worden gedownload als pdf-bestand.

Vervolg: 1404-1585

Terug naar boven